Năng lượng đã và đang giữ vai trò quyết định trong mọi lĩnh vực đời sống của con người, là nguồn tài nguyên chính trong hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Trong thời gian gần đây, những biến động năng lượng tại Việt Nam đã tạo sự quan tâm của cả cộng đồng như giá than, xăng dầu tăng; thiếu điện cung cấp trong phạm vi cả nước. Sự thiếu hiệu quả trong thực hiện tiết kiệm năng lượng xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu là do các doanh nghiệp thiếu thông tin, nên chưa thấy rõ lợi ích của việc đầu tư vào nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng so với các đầu tư khác kiểm toán năng lượng. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp chưa tiếp cận được một cơ chế chính sách phù hợp nhằm động viên, khuyến khích để đi đến một giải pháp tiết kiệm năng lượng toàn diện
tiet kiem nang luong trong sản xuất đã và đang trở thành vấn đề có tính thời sự cho tất cả doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Tiết kiệm và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng không chỉ đơn thuần có ý nghĩa về mặt kinh tế, kỹ thuật mà còn có ý nghĩa về bảo vệ môi trường, nhằm giảm thiểu lượng khí thải CO2 gây hiệu ứng nhà kính. Đây là một vấn đề được cả thế giới quan tâm, thể hiện bằng Nghị định thư Kyoto năm 1998 về cắt giảm khí gây hiệu ứng nhà kính và Thỏa thuận của nhóm G8 vào tháng 6/2007 sẽ cắt giảm 50% khí nhà kính vào năm 2050.

Trong những năm qua, Nhà nước tađã xây dựng và ban hành nhiều chính sách, chương trình về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, như Luật Sử dụng tiet kiem nang luong và hiệu quả ngày 28/6/2010, Nghị định số 21/2011/NĐ-CP ngày 29/3/2011 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Sử dụng tiet kiem nang luong và hiệu quả, Nghị định số 73/2011/NĐ-CP của Chính phủ ngày 24/8/2011 về quy định xử phạt vi phạm hành chính về sử dụng tiet kiem nang luong và hiệu quả, Thông tư 09/2012/TT-BCT ngày 20/4/2012 của Bộ Công thương về việc lập kế hoạch, báo cáo thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; thực hiện kiem toan nang luong… Từ năm 2006 đến nay, Việt Nam triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả và Chương trình tiết kiệm điện năng, với mục tiêu giảm 5 – 8% tổng nhu cầu năng lượng thương mại giai đoạn 2011 – 2015.

Riêng với tỉnh Bình Dương, Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành một số chương trình, chính sách nhằm hỗ trợ, thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, như Quyết định số 3399/QĐ-UBND ngày 31/10/2008 phê duyệt Chương trình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trên địa bàn tỉnh Bình Dương giai đoạn 2009 – 2015 với mục tiêu tiết kiệm 5-8% tổng mức tiêu thụ năng lượng so với dự báo về phát triển năng lượng và phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh; Quyết định số 130/QĐ-UBND ngày 13/01/2012 phê duyệt Chương trình hỗ trợ kiểm toán năng lượng và thực hiện giải pháp tiet kiem nang luong cho doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2011-2015. Nội dung của Chương trình là hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh 100% kinh phí thực hiện kiểm toán năng lượng, nhưng tối đa không quá 50 triệu đồng cho một doanh nghiệp và 30% chi phí, nhưng không quá 70 triệu đồng cho một doanh nghiệp ứng dụng các giải pháp kiem toan nang luong.

Ngoài những chương trình hỗ trợ kiem toan nang luong và thực hiện các giải pháp tiet kiem nang luong cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Bình Dương nói trên, theo Quy định tại Điều 33 của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả thì các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểmtrong danh sách các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1294/QĐ-TTg ngày 01/8/2011 bắt buộc 3 năm doanh nghiệp phải kiem toan nang luong 1 lần. Với nội dung này, doanh nghiệp phải mất một phần chi phí kiem toan nang luong, nhưng sẽ giúp doanh nghiệp nhận dạng ra những bất hợp lý và những thất thoát, sử dụng năng lượng không hiệu quả trong quá trình sản xuất, nắm được tình hình sử dụng năng lượng đã hợp lý chưa của từng công đoạn sản xuất, từng thiết bị dây chuyền sản xuất để từ đó đánh giá được tiềm năng tiet kiem nang luong. Sau khi thực hiện kiem toan nang luong, chuyên gia tư vấn sẽ giúp doanh nghiệp có được những giải pháp quản lý năng lượng hiệu quả, tìm ra những lãng phí năng lượng trong quá trình sử dụng năng lượng tại doanh nghiệp và đề xuất cho doanh nghiệp các giải pháp sử dụng năng lượng tối ưu nhất, giúp doanh nghiệp giảm chi phí đầu vào trong sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Tiến Sỹ